Wanneer u een geschikte bivak- of kampeerplaats heeft gevonden zult u binnen een zo kort mogelijke tijd het kampement moeten opbouwen. Een strakke organisatie is hiervoor vereist. Daarom is er een soort stappenplan opgesteld (BIVAKS):

Stap 1 Bepalen van de plaats van het kampement
Stap 2 Instructie van het opbouwen (kampregels en organisatie van het opbouwen)
Stap 3 Verwijderen van lastige obstakels in het terrein, daarna de onderkomens of tenten opbouwen
Stap 4 Kamp inrichten
Stap 5 Kampronde maken met de groep
Stap 6 Sprokkelen van brandhout

Een centraal kampvuur heeft naast sociale voordelen ook het voordeel dat er maar 1 vuurplaats wordt gebruikt…..

Stap 1 De plaats van het kampement

Uw onderkomen moet op de juiste plek gebouwd worden. Daarbij moet u met enkele factoren rekening houden. De volgende factoren zijn voor de plaatsbepaling van uw onderkomen van belang:

– In kloven en aan de voet van grote rotswanden bestaat er kans op steenslag of lawinegevaar.
– Bepaal de windrichting en zoek een beschutte plek uit de wind. Maak uw onderkomen niet boven op een heuveltop of bij de ingang van een vallei.
– Het laagste punt in een bepaald terrein is vaak vochtiger en kouder en een verzamelplaats voor water.
– Te dicht bij water kan overlast van insecten en wilde dieren bezorgen.
– Let op voorwerpen uit de omgeving die bij een windvlaag boven op uw onderkomen kunnen belanden.
– Maak uw onderkomen niet onder een alleenstaande boom, deze kan bliksem aantrekken.
– Houdt rekening met overstromingsgevaar. Droge rivierbeddingen kunnen binnen enkele minuten veranderen in gevaarlijke stromingen. Onderschat de kracht van wild stromend water niet!
– De windrichting speelt een belangrijke rol, zoek een beschutte plek. Sluit de ingang van uw onderkomen van de wind af.

Stap 2 Instructie van het opbouwen

Een van de belangrijkste elementen uit dit stappenplan is de instructie. De instructie moet kort en bondig zijn, maak er geen saai en lang verhaal van. Maak een duidelijke taakverdeling binnen de groep en controleer of de taken ook goed worden uitgevoerd. Even een kort voorbeeld van de organisatie:

1: Geef een voorbeeld van het bouwen van een onderkomen. Laat zien wat men aan materiaal of knooptechnieken nodig heeft. Geef duidelijke tips:

– geen levende bomen sprokkelen, alleen dood hout. Geen hout sprokkelen wat eigendom is van derden.
– geen stenen verzamelen uit en bij de rivier, deze stenen kunnen bij een kampvuur exploderen (door het water wat in de stenen zit)

2: Bespreek de kampregels die op het bivak van toepassing zijn:

– Je blijft op het bivak, geen verplaatsingen in de omgeving.
– We gebruiken alleen de latrine als toilet. Ontlasting afdekken met zand en toiletpapier eventueel verbranden in de latrine.
– Kampvuur mag een bepaalde hoogte hebben, niet extreem aanvullen met brandhout. De laatste dooft het kampvuur.
– Geen lawaai op het kamp (geen onnodig geschreeuw etc.). Na 23:00 is het bijvoorbeeld stil.
– Afval op 1 centrale plaats, in de vuilniszak. Geen afval op het terrein, ook geen peuken etc.
– Bij problemen naar de kampleiding (ook voor ehbo zaken), laat zien waar je slaapt.

Stap 3 Verwijderen van obstakels in het terrein, daarna de onderkomens opbouwen

De ondergrond van het onderkomen moet glad en horizontaal zijn. Maak desnoods een regengootje om het onderkomen, zodat het water hier niet kan verzamelen. Verwijder stenen en vul gaten op met zand.

Stap 4 Alles inrichten

Het inrichten is niet alleen het onderkomen maar ook onderdelen van de kamporganisatie. Wanneer je een kamp gaat inrichten zijn de volgende punten belangrijk:

– Inrichten van de latrine. De latrine is minimaal 25 a 50 meter vanaf het kamp. Let hierbij om de windrichting.
– Plaats van het water en inzameling van het vuil.
– Wanneer er een beekje of riviertje langs het kampement loopt spreek dan duidelijk af waar het water wordt ingewonnen (altijd stroom opwaarts. Wanneer dit water wordt gebruikt, loop dan een stuk stroom opwaarts om te controleren of hier geen vuil of dode dieren in het water liggen. Zuiver altijd het water door te koken of te zuiveren met andere geschikte methodes).
– Inrichten van het onderkomen. Zorg dat de slaapzak niet geheel is uitgerold maar dat deze waterdicht verpakt zit. De slaapplaats moet absoluut op het droge gedeelte geïnstalleerd worden. Niet te veel losse spullen bij het onderkomen. Stop alles in de rugzak.
– Wanneer je gebruik maakt van een reflectorvuur bij het onderkomen, zorg dat je minimaal 1 meter om de vuurplaats vrij hebt. Bouw de reflector met dikke stammen of stenen. Deze eventueel afschermen met zand. Voor meer info kijk bij het noodonderkomen.
– Het kampvuur op een centrale plaats. 4 meter vrije ruimte om de vuurplaats en er mogen geen takken of bomen boven het vuur bevinden. Over het algemeen mogen de vlammen niet hoger dan 1 meter reiken.

Stap 5 Kampronde maken met de groep

Maak een kampronde, laat alle ingerichte plaatsen zien en leg de bedoeling hiervan uit. Nadat de kampronde is gedaan kan een groepje hout gaan sprokkelen, terwijl een ander tweetal zich druk bezig houdt met het ontsteken van het vuur en het bereiden van de maaltijd. Wanneer het hout is gesprokkeld kan men bezig houden met het onderhouden van het materiaal (repareren van kleding, invetten van schoenen, prikken van blaren, etc.). Kamphygiëne speelt een belangrijke rol. Er zijn b.v. drie belangrijke plaatsen langs een stromend riviertje (volgorde stroomafwaarts). De eerste plaats wordt het water opgevangen en vervolgens gezuiverd, ten tweede komt de wasplaats en het meest stroomafwaarts de plaats van de latrine. Verzamel al het afval op een centrale plek in b.v. een vuilniszak (neem dit naderhand weer mee!). Hang de afvalzak in een boom, hierdoor krijgen kleinere knaagdieren niet de kans de zak open te knabbelen.

Stap 6 Sprokkelen van brandhout

Natuurlijk hebben we voor een goed vuur een flinke voorraad hout nodig. Als scout ga je goed met de natuur om, al was het maar omdat je wilt dat je voorraad brandhout zichzelf blijft aanvullen. Sprokkel dus altijd dood hout en leg het, als dat kan, bij je clubhuis of bivak te drogen. Verdeel je voorraad in drie stapels, die oplopen in grootte.